نقش ابن علقمی وسقوط بغداد

14 اسفند مصادف با سالروز درگذشت مردی در عالم سیاست ایران معاصر است که رد پایش در تاریخ ایران برای همیشه ماندگار خواهد بود. دکتر محمد مصدق فرزند میرزا هدایت الله وزیر دفتر که علیرغم داشتن پایگاه اجتماعی اشرافی و اتصال به خاندان سلطنتی قاجار، هرگز تن به ستمبارگی نداد و گویی خون قجری در رگهایش نبود. او لقب مصدق السلطنه را از مظفرالدین شاه دریافت کرده بود. احمد قوام السلطنه و حسن وثوق الدوله که با هم برادر بودند، پسر خاله های محمد مصدق بودند ولی هرگز میان ایشان و آن دو برادر انس و الفتی ایجاد نشد و مسیر سیاسی شان بسیار با هم فاصله داشت. نه در زندگی شخصی و نه در حیات سیاسی آلوده به فساد نشد. نقل است که در دوران دو ساله نخست وزیری هیچ حقوقی از دولت دریافت نکرد و نیز با ماشین شخصی خودش رفت و آمد می کرد. مصدق با همه پاکدستی اما در برخی موارد بجای انعطاف و در نظر گرفتن شرایط سیاسی کشور، همچنان موضع رادیکالی می گرفت و بر خواست خود پای می فشرد. بسیاری از منتقدین وی می گویند زمانی که طرح مشترک انگلیس و امریکا و بانک جهانی مبنی بر قرارداد تنصیف(50-50) به وی پیشنهاد شد باید می پذیرفت. عدم قبول این پیشنهاد مرگ سیاسی مصدق را به دنبال داشت. گفته شده در زمانی که مصدق به امریکا مسافرت کرده بود با رؤسای شرکت های بزرگ نفتی دیدارهایی داشت و به این نتیجه رسیده بود که این شرکتها به هیچوجه حاضر نیستند پشتیبانی از شرکت نفت انگلیس را رها کنند و از مصدق حمایت کنند. ایشان هم متقاعد شده بود که به قرار فوق الذکر تن بدهد ولی تعدادی از اطرافیان وی رضایت ندادند. سرانجام با کودتای 28 مرداد 1332 وی از مسند نخست وزیری برکنار و در دادگاه نظامی محاکمه و محکوم به سه سال زندان و حصر خانگی در روستای احمدآباد تا آخ, ...ادامه مطلب

حاجیعلی رزم آرا فرمانده ستاد ارتش و فاتح آذربایجان در 21 آذر 1325، نویسنده کتاب جغرافیای شهرهای ایران در هفت جلد و مخترع قبله نمایی به نام رزم آرا در 5 تیرماه 1329 با اکراه از سوی محمدرضاشاه به نخست وزیری منصوب گردید. هدف از انتصاب وی سامان دادن به قرارداد الحاقی و جلوگیری از به قدرت رسیدن مخالفانی همچون مصدق و یا حزب توده بود. وی با انگلیسی ها بر سر نفت به چانه زنی پرداخت و به توافقی مبنی بر تنصیف (50-50) رسید. این توافق از سوی مخالفان قرارداد بویژه مصدق و کاشانی به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. روز 16 اسفند 1329 رزم آرا برای شرکت در مراسم ختم آیت الله فیض به مسجد شاه رفت و در حیاط یا دالان ورودی مسجد مورد اصابت گلوله قرار گرفت و درگذشت. در مورد اسرار قتل او هنوز هم حرف و حدیث فراوان است. گفته می شود شاه و اسدالله علم در قتل او مشارکت داشته اند. اما خلیل تهماسبی از اعضای فدائیان اسلام به عنوان قاتل شناخته شد که بعد از مدت کوتاهی که در زندان بود، بوسیله حکم مجلس شورای ملی از زندان آزاد و به عنوان قهرمان ملی لقب گرفت. با کشته شدن رزم آرا راه برای ملی کردن نفت هموار شد و کمیسیون نفت پیشنهاد محمد مصدق را تایید و روزهای بعد در صحن علنی مجلس به رای گذاشته شد و تصویب گردید. رزم آرا داماد خاندان هدایت بود و خواهر صادق هدایت همسر رزم آرا بود. بخوانید, ...ادامه مطلب